NAH lijkt in basis veel overeenkomst te hebben met een verstandelijke beperking én door, de in aanvang, kleine doelgroep is de zorg voor mensen met NAH gegaan naar instellingen binnen de vg. Dit was indertijd een logische keuze. Maar nu we zoveel bijgeleerd hebben kennen we de verschillen in beperking en mogelijkheden en moeten wij daar in de manier van begeleiden absoluut rekening mee houden. Hier wil ik graag wat verder op ingaan.
Wanneer er sprake is van het nemen van een ingewikkeldere keuze die sturing geeft op het leven van een zorgvrager zal er rekening gehouden moeten worden met de beperking én mogelijkheden van deze zorgvrager.
- Wanneer je in dit geval een zorgvrager met een verstandelijke beperking begeleidt moet je er rekening mee houden dat de zorgvrager minder goed instaat is om te begrijpen wat er aan de hand is en wat dit in de toekomst betekend. Als je te veel de nadruk legt op de compliciteit loop je de kans om de zorgvrager te overvragen en breng je onrust en angst. Hier zal de begeleiding altijd de zaak vereenvoudigen en de keuzenmogelijkheid verkleinen. Daarna neemt de zorgverlener vaak de uitvoering gedeeltelijk of helemaal over.
- Ben je in dezelfde situatie maar dan met een zorgvrager met NAH dan is deze prima instaat om de zaak te begrijpen en eigen keuzen te maken. Wel moet je hierbij rekening houden met de aanwezige cognitieve stoornissen. Het traject om tot een keuze te komen wordt dan wel langduriger. Je begint met het geven van een uitleg van de situatie. Dat doe je zo kort en bondig mogelijk. Het is dan verstandig om het voor de zorgvrager uit te schrijven en dit bij de zorgvrager achter te laten. De zorgvrager krijgt dan meer tijd om de informatie op eigen wijze en tempo te begrijpen. Hij of zij kan dan vragen opschrijven en overdenkingen. Dit kan dan een volgende keer besproken worden. Vaak moeten deze stappen een aantal keren herhaald worden voor de zorgvrager om een eigen mening te kunnen geven. Daarna is het belangrijk om de zorgvrager zoveel mogelijk zelf te laten doen in de uitvoering. Als begeleider ben je dan voorwaardenscheppend en niet leidend.
Mensen met NAH zijn niet verstandelijk gehandicapt. De intelligentie blijft gelijk alleen de informatieverwerking is verstoord. Geef mensen met NAH altijd de kans om zelf keuzen te maken en de kans om zo veel mogelijk een eigen gekozen leven te kunnen leiden.
Een voorbeeld. Van collega’s hoor ik vaak dat ik eenvoudiger moet gaan schrijven zodat ook de doelgroep begrijpt wat ik schrijf. Aan deze critici die zich afvragen of ik niet eenvoudiger moet gaan schrijven kan ik zeggen dat onze zorgvragers mijn blogs lezen, begrijpen en zich erin herkennen. Regelmatig hoor ik terug dat zij mijn blogs lezen en zich erdoor gesterkt voelen. Doordat ik niet simpel schrijf doe ik recht aan de intelligentie van mijn zorgvragers. En ja, zij gebruiken net als u en ik Google wanneer zij een woord niet herkennen.
Als aanvulling: ik zeg niet dat zorgverlening vanuit instellingen die hun oorsprong hebben binnen de LVG of VG geen zorg kunnen verlenen aan mensen met NAH. Wel zeg ik dat er dan gespecialiseerde zorgverleners vanuit deze organisaties nodig zijn en geen vg generalisten.